درمان کیست تخمدان از روش های درمان پزشکی و طب سنتی با افزایش آگاهی و پیگیری امکان پذیر است .
کیست تخمدان بیماری رایجی است که ممکن است در بدن تمام افرادی که تخمکگذاری میکنند تشکیل شود و شاید فرد هیچ وقت متوجه وجود کیست نشود.
فهرست
بیشتر کیستهای تخمدان غیر خطرناک هستند و به طور خودبخود بهبود مییابند
از طرف دیگر بیماری تخمدان پلی کیستیک(تنبلی تخمدان PCOS)وجود دارد که ممکن است با کیست تخمدان اشتباه گرفته شود باعث سردرگمی بانوان عزیز شود،شاید این دو بیماری علایم مشابهی نشان بدهند اما باید بدانید که این دو بیماری کاملا با یکدیگر متفاوت هستند.
تنبلی تخمدان باعث عدم تعادل در هورمونها میشود اما این حالت در بیماری کیست تخمدان به وجود نمیآید
نکته:دقت کنید تنبلی تخمدان با تخمدان ضعیف نیز متفاوت می باشد
برای دانستن انواع بیماری های تخمدان ابتدا آناتومی تخمدان و کارکرد آن را در مقاله زیر توضیح داده ایم تا شما بتوانید توضیحات این بیماریها را بهتر متوجه شوید.
آناتومی تخمدان ها را بهتر بشناسیم
کیست تخمدان یک نوع توده کیسه مانند پر از مایع است که در داخل یا روی تخمدان رشد می کند. این توده میتواند در یکی یا هر دو تخمدان شکل بگیرد و ممکن است به صورت تکی یا چندتایی باشد.
وجود کیست بر روی تخمدان یا داخل آن از ارسال ماهانه یک تخمک به درون رحم جلوگیری میکند یعنی تخمک کامل می شود اما به داخل رحم پرتاب نمی شود. از همینرو فرد با مشکلات متعددی همچون ناباروری یا عدم چرخه قاعدگی ،درد شدید شکم، ورم شدید، خونریزی غیرعادی مواجه میشود،
در صورتی که شما علائمی از کیست تخمدان دارید، بهتر است جهت درمان کیست تخمدان به پزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص دقیقی از وضعیت شما بگیرد و راهکارهای درمانی مناسب را تعیین کند.
برای استفاده از مشاوره و نوبت حضوری از دکتر زهرا فلاح یکی از بهترین متخصصین زنان و زایمان با شماره های مطب تماس بگیرید 03537332728
همانگونه که اشاره شد در هر بار سیکل تخمکگذاری بهصورت ماهانه، حدود ۶ فولیکول رشد میکند؛ اما در نهایت یکی از این فولیکولها کامل شده و پس از رشد کافی، با تولید فاکتورهای مهارکننده رشد، سایر فولیکولهای اطراف خود را از بین برده و سبب کوچک ماندن آنها میشود. اما در افرادی که به تنبلی تخمدان مبتلا هستند، فولیکولها رشد میکنند؛ ولی تخمکگذاری انجام نمیشود .همچنین فولیکول اصلی نمیتواند فاکتور مهار کننده را برای از بین بردن رشد سایر فولیکولهای اطراف خود تولید کند؛ به همین دلیل چندین فولیکول همزمان در یک دوره از سیکل تخمکگذاری رشد کرده و نهتنها تخمکگذاری انجام نمیدهند؛ بلکه از بین نیز نمیروند، در نتیجه در طول چند سال به دلیل اینکه هر ماه چندین فولیکول رشد کرده و به همان صورت باقی ماندهاند، روی سطح یا کورتکس تخمدان دستهای از فولیکولها وجود دارند
وجود کیست بر روی تخمدان یا داخل آن از ارسال ماهانه یک تخمک به درون رحم جلوگیری میکند یعنی تخمک کامل می شود اما به داخل رحم پرتاب نمی شود اما در تنبلی تخمدان اصلا تخمک بالغی ایجاد نمی شود که به داخل رحم ارسال شود.
تخمدان های ضعیف دارای ذخیره تخمدانی کمی دارند بدین معنا که AMH زیر ۱/۱ می باشد.سطح AMH بین 1 تا 3.5 نشانه نرمال بودن تخمک گذاری می باشد. ولی AMH بالای 3.5 می تواند نشانه تنبلی تخمدان باشد.
سطح پایین AMH نشانه ای از ضعیف بودن تعداد و کیفیت تخمک ها می باشد اما جای نگرانی وجود ندارد و درمان های مختلفی می توان برای آن به کار برد. یکی از درمان هایی که ما در زمینه تخمدان های ضعیف استفاده می شود، استفاده از داروهای تحریک تخمک گذاری است که برای بیمار تجویز می شود. در مورد علت ضعیف شدن تخمدان ها هم، هنوز ناشناخته است و مشخص نیست به چه علتی تخمدان ها ضعیف می شوند. اما ژنتیک در بروز این مساله موثر است
راهکار درمان کیست تخمدان بستگی به نوع کیست، اندازه و میزان علائمی که شما تجربه میکنید دارد. در بیشتر موارد، کیستهای تخمدان غیر خطرناک هستند و به طور خودبخود بهبود مییابند. اما در برخی موارد، احتمال وجود مشکلات جدی مانند خونریزی غیرعادی و تورم شدید وجود دارد که نیاز به درمان دارند.
1- مشاهده و انتظار: در بیشتر موارد، پزشکان توصیه میکنند که برای کیستهای کوچک و بیعلائم، بهتر است مشاهده و انتظار را انتخاب کنید و آنها را به طور خودبخودی برای چندین هفته یا ماه بررسی کنید.
2- داروها: در برخی موارد، پزشکان ممکن است داروهایی مانند برخی هورمونها را به شما تجویز کنند تا به کاهش اندازه کیست کمک کنند یا به علائم مربوط به کیست کمک کنند.
3– جراحی: در صورتی که کیست بزرگ است، علائم جدی دارد یا به شکلی درمان نمیشود، پزشکان ممکن است عمل جراحی را توصیه کنند تا کیست را بردارند. در برخی موارد، فقط بخشی از تخمدان برای برداشتن کیست برش داده میشود، اما در موارد دیگر، تخمدان کامل برای برداشتن کیست باید برش داده شود.
به هر حال، تصمیم نهایی در مورد روش درمانی کیست تخمدان به عهده پزشک شما است و باید با او مشورت کنید.
عمل جراحی برای درمان کیست تخمدان ممکن است در برخی موارد باعث ناباروری شود، اما در بسیاری از موارد این اتفاق نمیافتد.
در صورتی که کیست تخمدان به طور مستقیم با تخمدان مرتبط باشد و برای برداشتن آن بخشی از بافت تخمدان بریده شود، ممکن است این عمل باعث کاهش تعداد تخمدانهای سالم و در نتیجه ناباروری شود. اما در بیشتر موارد، جراحی کیست تخمدان به طور مستقیم با ناباروری مرتبط نیست. در واقع، در برخی موارد، برداشتن کیست تخمدان ممکن است بهبود باروری را به دنبال داشته باشد.
در هر صورت، اگر شما نگران ناباروری پس از جراحی کیست تخمدان هستید، بهتر است با پزشک خود در مورد این موضوع صحبت کنید و از او بپرسید که آیا جراحی شما ممکن است باعث ناباروری شود یا خیر. همچنین، پس از جراحی، پیگیری منظم با پزشک و انجام آزمایشات مربوطه میتواند به شناسایی هرگونه مشکل ناباروری کمک کند.
پس از جراحی کیست تخمدان، پزشک شما ممکن است برای بررسی وضعیت شما تعدادی آزمایش را تجویز کند. برخی از آزمایشات معمولاً شامل موارد زیر هستند:
1- آزمایشهای خونی: شامل آزمایشاتی مانند شاخص های کامل خون، آهن، تست های کبدی و تست های کلیه.
2– معاینات تصویری: پس از جراحی، پزشک شما ممکن است بخواهد تصویربرداری مانند سونوگرافی، رادیولوژی کامپیوتری (CT) و یا تصویربرداری از روشهای دیگر را انجام دهید تا به بررسی وضعیت تخمدانها و سایر اعضای داخل شکم و لگن بپردازد.
3– آزمایشات هورمونی: پس از جراحی، پزشک شما ممکن است آزمایشاتی مانند آزمایش های هورمونی، از جمله هورمون FSH، LH، estrogen و progesterone را تجویز کند تا به بررسی وضعیت هورمونی شما بپردازد.
4– آزمایشات باروری: اگر شما به دنبال باروری هستید، پس از جراحی کیست تخمدان، پزشک شما ممکن است آزمایشات باروری مانند آزمایش اسپرم و ازمایشهای هورمونی از جمله آزمایش های پروژسترون و تست استیمولاسیون گلند که برای بررسی عملکرد تخمدانها استفاده میشوند را تجویز کند.
به هر حال، نوع آزمایشاتی که باید پس از جراحی کیست تخمدان انجام شود، بستگی به وضعیت شما دارد و پزشک شما میتواند به شما در این رابطه راهنمایی کند.